Tezgah Üstü (OTC), finansal araçların merkezi bir borsanın katılımı olmaksızın doğrudan iki taraf arasında alım satımını ifade eder. OTC piyasalarında, alıcılar ve satıcılar alım satım şartlarını özel olarak müzakere edebilir, bu da borsada işlem gören piyasalara kıyasla daha fazla esneklik ve özelleştirme sağlar.
İşte OTC ticareti hakkında anlaşılması gereken bazı önemli noktalar:
- Piyasa Yapısı: OTC piyasaları merkezi değildir ve dealer veya piyasa yapıcılardan oluşan bir ağ aracılığıyla çalışır. Bu aracılar, alıcı ve satıcıları birbirine bağlayarak ve enstrümanları almaya veya satmaya istekli oldukları fiyatları teklif ederek ticareti kolaylaştırır.
- İşlem Gören Enstrümanlar: OTC piyasaları hisse senetleri, tahviller, türevler, para birimleri, emtialar ve yapılandırılmış ürünler dahil olmak üzere çok çeşitli finansal araçları kapsar. Geleneksel borsaların listeleme gereksinimlerini karşılayamayan daha az likit veya standartlaştırılmamış menkul kıymetlerin alım satımına olanak sağlar.
- Esneklik ve Özelleştirme: OTC ticareti, işlem büyüklüğü, fiyatlandırma ve mutabakat düzenlemeleri açısından daha fazla esneklik sağlar. Katılımcılar kendi ihtiyaçlarına uygun özel hüküm ve koşulları müzakere edebilirler; bu da özellikle kurumsal yatırımcılar veya geleneksel borsalarda kolayca gerçekleştirilemeyecek büyük işlemler için faydalıdır.
- Şeffaflık Eksikliği: Fiyatların ve işlem detaylarının kamuya açık olduğu borsada işlem gören piyasaların aksine, OTC işlemleri genellikle gizlidir ve şeffaflıktan yoksundur. Fiyatlar farklı dealerlar arasında değişiklik gösterebilir ve piyasa derinliği kolayca görülemeyebilir. Ancak, son yıllarda yapılan düzenleyici değişiklikler OTC piyasalarında şeffaflığı artırmayı amaçlamıştır.
- Karşı Taraf Riski: OTC işlemleri, karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirememe riskini ifade eden karşı taraf riskini içerir. Bu riski azaltmak için katılımcılar genellikle kendilerini korumak için yasal anlaşmalar, teminat veya kredi türevleri kullanırlar.
- Düzenleme: OTC piyasaları, yargı yetkisine ve işlem gören belirli araçlara bağlı olarak farklı düzenleyici çerçevelere tabi olabilir. Düzenleyici gözetim, yatırımcıları korumayı, adil ticaret uygulamalarını sağlamayı ve piyasa istikrarını teşvik etmeyi amaçlar.
- Pazar Büyüklüğü: OTC piyasaları işlem hacmi ve likidite açısından önemlidir. Genellikle kurumsal alım satımlar, bankalar arası döviz işlemleri ve türev sözleşmeleri gibi büyük işlemleri gerçekleştirirler.
OTC ticareti esneklik ve daha geniş bir enstrüman yelpazesine erişim gibi avantajlar sunarken, aynı zamanda belirli riskler de taşıdığını unutmamak önemlidir. Yatırımcılar durum tespiti yapmalı, işlemin şartlarını anlamalı ve ilgili karşı tarafların itibarını ve kredibilitesini göz önünde bulundurmalıdır.
Sonuç olarak, Tezgah Üstü (OTC) ticaret, finansal araçların merkezi bir borsa dışında iki taraf arasında doğrudan ticaretini içerir. Esneklik, özelleştirme ve daha geniş bir enstrüman yelpazesine erişim sunar, ancak şeffaflıktan yoksundur ve karşı taraf riski taşır. Uygun risk yönetimi ve mevzuata uyum, OTC piyasalarındaki katılımcılar için çok önemlidir.